រឿងគំនូររូបប្រពន្ធ



          កាលមួយនោះ មានបុរសម្នាក់ឈ្មោះកំបិ វាក្រហើយបញ្ញាខ្សោយផង។ វារស់នៅក្នុងខ្ទមមួយតែម្នាក់ឯង គ្មានអ្នកណាចង់រៀបការជាមួយវាទេ ព្រោះវាមានស្មារតីតិច។
          ល្ងាចមួយមានស្រីក្មេងម្នាក់ បានចូលមកដល់មាត់ទ្វារផ្ទះវា ហើយសួរថា តើនាងអាចគេងមួយយប់ក្នុងខ្ទមនេះបានរឺទេ។ តាំងពីដើមមក កំបិ មិនដែលប្រទះឃើញស្រីណាល្អយ៉ាងនេះសោះ វារីករាយនឹងអោយនាងចូលក្នុងផ្ទះវាណាស់។ យប់នោះក្រោយពីអាស្រ័យអាហារយប់ហើយ ស្រីក្មេងសួរថា លោកហាក់ដូចជារស់នៅម្នាក់ឯង ខ្ញុំក៏មានតែម្នាក់ឯងដែរ តើលោកចង់បាន​ខ្ញុំជាភរិយារឺទេ?”
អាពាហ៍ពិពាហ៍ធ្វើអោយ កំបិ សប្បាយរីរាយណាស់ ប៉ុន្ដែក៏ធ្វើអោយវាពិបាកចិត្ដណាស់ដែរ ដើម្បីបង្ហើយការងារ។ វាជាប់ចិត្ដនឹងប្រពន្ធក្មេងណាស់ ទាល់តែមិនអោយនាងបាត់មុខពីវា សូម្បីមួយស្របក់ក៏ដោយ។ នៅពេលដែលវាធ្វើស្បែកជើងចំបើជារឿយៗ ស្បែកជើងនោះមានបន្ដោយរហូតប្រាំរឺប្រាំមួយចំអាមដោយមិនដឹងខ្លួនផង ព្រោះបុរសជា​ប្ដីអាត់តែសំលឹងមើលប្រពន្ធ មិនមើលការងារសោះ។ នៅពេលធ្វើអាវភ្លៀងចំបើងក៏ដូចនេះដែរ ជួនកាលអាវនេះមាន​ប្រវែងរហូតដល់ដប់រឺម្ភៃចំអាម ព្រោះបុរសនេះសំលឹងមើលតែអ្វីៗដែលប្រពន្ធវាកំពុងធ្វើមិនបាន​ប្រុងប្រយ័ត្នមើលការងាររបស់វាទេ។ គ្មាននរណាអាចពាក់អាវភ្លៀងវាបានឡើយ។
          រួចមកវាក៏ទៅធ្វើការឯចំការ មួយស្របក់ម្ដងៗវារត់មកផ្ទះវិញ ស្រែកហៅ ប្រពន្ធសំលាញ់អើយ! អូននៅទីនេះរឺ? ហេតុនេះ វាគ្មានបានបំពេញការងារច្រើនទេ ក្នុងមួយថ្ងៃៗ។ ប្រពន្ធពោលថា គាត់នឹង មិនចង់ធ្វើការទេ!ដូចនេះនាងទៅទីក្រុងអោយសិល្បករម្នាក់គូររូបនាង។ នាងយករូបមកផ្ទះវិញ ហើយប្រាប់ កំបិថា បង! នេះនែរូបខ្ញុំ។ សូមយករូប​នេះទៅព្យួរនឹងដើមមននៅជិតបងទៅ បងអាចឃើញរូបនេះនៅពេលកំពុងធ្វើការក្នុងចំការ បងមិនបាត់មុខខ្ញុំយូរទេ” កំបិធ្វើតាមនាងប្រាប់ មួយស្របក់ម្ដងៗ វាឈប់ធ្វើការដើម្បីមើលរូបប្រពន្ធវា​ប៉ុន្ដែមិនយូរ​ប៉ុន្មានវាក៏រត់មកផ្ទះជាញយៗទៀត។ ថ្ងៃមួយមានខ្យល់បក់មួយវឹបកួចយករូបនោះ ហើយបំប៉ើងទៅលើមេឃ កំបីតាមចាប់រូបនោះដែរ ប៉ុន្ដែមិនយូរប៉ុន្មាន រូបក៏រសាត់បាត់ពីភ្នែកវាទៅ។ កំបិយំស្បែបៗ រត់ទៅផ្ទះប្រាប់ប្រពន្ធ នាងបានលួងលោមថា បងសំលាញ់! កុំព្រួយ ខ្ញុំនឹងទៅទីក្រុងរករូបគំនូរមួយទៀតមកអោយបង។ ក្នុងរយៈពេលនោះ រូបគំនូរទីមួយប៉ើងតាមខ្យល់ ហើយទីបំផុតក៏ធ្លាក់ប៉េលប៉ោលចុះដល់សួនក្នុងវិមានមួយ។ លុះឃើញរូបគំនូរ ម្ចាស់វិមានចាប់ចិត្ដស្នេហាលើរូបស្រីក្នុងគំនូរនោះលោកគិតយ៉ាងនេះ បើរូបគំនូរដូចនេះ មុខជាមាន​មនុស្សពិតមិនខាន។ រួចលោកក៏បញ្ជាបំរើអាយដើររកស្រីនោះដល់ឃើញអោយចាប់យកនាងមកជូនលោកកុំបង្អង់។
          បំរើដើរពីភូមិមួយទៅភូមិមួយ ដោយកាន់រូបគំនូរទៅផង គេសួររកតើមានអ្នកស្គាល់ស្រីនោះរឺទេ។ ទីបំផុត គេទៅដល់ភូមិដែល កំបិរស់នៅ បំរើសួរអ្នកភូមិដោយបង្ហាញរូបគំនូរផង​ តើអ្នកស្គាល់រូបនេះរីទេដោយបានឃើញរូបគំនូរអ្នកភូមិទាំងនោះឆ្លើយភ្លាម អូ! នេះជាប្រពន្ធ កំបិ ទេតើ!ប្រាកដមែន លុះបំរើទៅដល់ខ្ទម កំបិ ក៏ឃើញស្រីម្នាក់រូបស្អាត។ មុខដូចរូបក្នុងគំនូរបេះបិទ យើងមកចាប់នាងយកទៅជូនចៅវហ្វាយយើងហើយពួកគេនិយាយហើយប៉ុនប៉ងនាំនាងចេញទៅ។ កំបិអង្វរ សូមមេត្ដាកុំចាប់យកនាងទៅតែឥតអំពើឡើយ វាស្រែកទ្រហោយយំយ៉ាងខ្លាំងទាល់តែទឹកភ្នែកក្លាយជាថ្លុកមួយបន្ដាយមួយជំហាន។
          ប្រពន្ធនិយាយ បងកំបិ កុំស្រែកយ៉ាងនេះ យើងមិនអាចអ្វីគេកើតទេក្នុងពេលនេះ តែសូមស្ដាប់ខ្ញុំអោយមែនទែន។ យកដើមស្រល់សំរាប់តុបតែងក្លោងទ្វារទៅជាមួយផង​ ពេលនោះយើងនឹងបានជួបគ្នា ហើយកិច្ចការយើងនឹងបានសំរេចនាងមិនទាន់ទាំងបាននិយាយអ្វីច្រើនទៀតផង គេក៏ចាប់យកនាងចេញតំរង់ទៅវិមាន។ រាល់ៗថ្ងៃ កំបិនឹកមមៃថាតើដល់ពេល​ត្រូវទៅរកប្រពន្ធវាហើយរឺនៅ?។ ទីបំផុតមានគេនិយាយប្រាប់វាថា ឥលូវដល់ពេលបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីហើយ។ វាចេញដំនើរតំរង់ទៅវិមានដោយបាននាំយកមែកស្រល់មួយបាច់ធំទៅផង។ បន្តិចទៀត​វានឹងបានជួបមុខប្រពន្ធសំលាញ់ចិត្ដវិញហើយ! លុះទៅដល់មាត់ទ្វារវិមាន កំបិ ស្រែកពពាយនាយថា ដើមស្រល់! ដើមស្រល់! ដើមស្រល់ល្អសំរាប់បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី!ប្រពន្ធបានលឺសំលេងប្ដី ក៏ញញឹមពីក្នុងវិមានមក។ នេះជាលើកដំបូងហើយដែលនាងបានសើចតាំងពីពេលដែលគេចាប់នាងយកមកដាក់ក្នុងវិមាន។ ម្ចាស់វិមានសប្បាយណាស់ ដោយបានឃើញនាងរីករាយយ៉ាងនេះ។ លោកបញ្ជាបំរើទៅហៅអ្នកលក់ដើមស្រល់ចូលមក។ លុះឃើញកំបិមកដល់នាងប្រពន្ធរិតតែរីករាយជាងមុនទៅទៀតនាងសំលឹងមើលវាយ៉ាងពព្រាយ ទាល់តែម្ចាស់វិមានគិតក្នុងចិត្ដថា បើអ្នកលក់ដើមស្រល់ធ្វើអោយនាងរីករាយយ៉ាងនេះ អញគួរតែធ្វើជាអ្នកលក់ដើមស្រល់វិញម្ដង
          ម្ចាស់វិមានក៏បញ្ជាកំបិអោយប្ដូរសំលៀកបំពាក់ជាមួយខ្លួន លុះស្លៀកពាក់ខោអាវកញ្ចស់ដូចជាអ្នកលក់ដើមស្រល់ហើយ ម្ចាស់វិមានដើរចុះ ដើរឡើងក្នុងសួនដោយស្រែកពពាយនាយថា ដើមស្រល់! ដើមស្រល់! ដើមស្រល់ល្អសំរាប់បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី!។ ធ្វើយ៉ាងនេះនាំអាយប្រពន្ធកំបិ កាន់តែសប្បាយចិត្ដឡើង។ នាងទះដៃដ៏ស្រួចរបស់នាង ហើយសើចក្អាកក្អាយអស់ពីដួងចិត្ដ។ ម្ចាស់វិមានរីករាយខ្លាំងណាស់ដោយបានឃើញនាងសើច ហើយក៏តាំងរាំរែកជុំវិញសូនដោយពុនដើមស្រល់ពីក្រោយខ្នងផង។ ដើមស្រល់! ដើមស្រល់ល្អៗ!គេពពាយនាយហើយ ពពាយនាយទៀត។ គេរាំរែកវិលជុំវិញសួន ហើយចេញផុតពីមាត់ទ្វារវិមាន ដោយមិនទាំងដឹងខ្លួនផង។
          លុះម្ចាស់វិមានចេញផុតទៅក្រៅភ្លាម ប្រពន្ធកំបិប្រាប់បំរើអោយបិទទ្វារវិមានមួយរំពេច។ មួយសន្ទុះក្រោយមកម្ចាស់វិមានដឹងថាខ្លួនមិនមែននៅក្នុងសួនទេ។ គេក៏ដើរទៅកាន់ទ្វារវិមាន តែងឿងឆ្លល់ជាខ្លាំងដោយឃើញទ្វារបិទជិតបើកអោយអញចូល! អោយអញចូល! គេស្រែកហៅ តែគ្មាននរណាឆ្លើយតបវិញសោះ។ នៅក្នុងវិមាន កំបិ និងប្រពន្ធដ៏ឈ្លាសវៃរបស់គេ មានរបស់ទ្រព្យគ្រប់បែបយ៉ាងដូចចិត្ដប្រាថ្នាហើយក៏រស់នៅយ៉ាងសុខសាន្ដ និងរីករាយពីពេលនោះមក៕


រឿងក្រុងឧត្តុង្គ



          ទីក្រុងឧត្តុង្គចាប់ផ្តើមសាងឡើងក្នុងសតវត្សទី១៧នៃគ.ស ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសមេ្តចព្រះជ័យជេដ្ឋា ទី២ ដូចមានចែង ក្នុងព្រះរាជពង្សសាវតាប្រទេសកម្ពុជាទៅនេះ៖
          ក្នុងព.ស២១៦៤ គ.ស ១៦៦០ព្រះបាទសមេ្តចព្រះជ័យជេដ្ឋា ជាម្ចាស់ជីវិតលើត្បូង សេ្តចគង់នៅព្រះរាជវាំងល្វាឯម (សៀវភៅពង្សសាវតានៃប្រទេសកម្ពុជារបស់ក្រសួងសិក្សាធិការបោះពុម្ព ផ្សាយ​ក្នុងឆ្នាំ១៩៥២ ទំព័រ៥៥ ថា (ស្រុកព្រៃល្វាឯម)។ ទ្រង់នាំព្រះអគ្គមហេសីព្រះស្នំក្រំការ សេនាធិបតី និងនាម៉ឺនសព្វមុខមន្រ្តី ខ្ញុំរាជការ ទាំងពួងចុះព្រះរាជទីនាំងនាវា សេ្តចយាងទៅប្រពាតនៅតំបន់អូរក្រងលាយ ក្នុងខេត្តសំរោងទង ទ្រង់ប្រថាប់នៅ ព្រះពន្លាជាយូរថៃ្ង រួចសេ្តចយាងទៅក្រសាលនៅទីតាដុងយាយជ័យ ទ្រង់ទតឃើញទីទួលមួយនៅតំបន់ស្រះកែវ ជាទីមានទេសភាពល្អ ក៏ទ្រង់ចាប់ព្រះរាជហរទ័យ ហើយទ្រង់មានព្រះតម្រាស់និងមន្រ្តីខ្ញុំរាជការទាំងពួង មានហោរ៉ាធិបតី ជាដើមថា "យើងចង់សាងព្រះរាជវាំងគង់នៅទីនេះ តើអស់លោកអ្នកទាំងពួងយល់ថាដូចមេ្តច?"។ ឧកញ៉ាហោរ៉ាធិបតី គន់គូរពិនិត្យមើលទីដីនោះដោយក្បួនហោរ៉ាសាស្រ្ត ហើយក្រាបទូលថា "ទីនេះជាទីជយភូមិល្អណាស់ ត្រូវតាម ក្បួនទាយថា នឹងមានបៈទ្ធិតបៈតេជៈ ឈ្នះអស់សត្រូវទាំង៨ទិស"។
          ព្រះរាជាទ្រង់ជ្រាបដូច្នោះទ្រង់ចាត់ឲ្យកញ៉ាក្រឡាហោមកែវ ឲ្យជានាយកចាត់ការកសាងព្រះរាជវាំង នៅតំបន់ស្រះ កែវនោះ ទ្រង់ហត់ ហើយសេ្តចត្រឡប់មកព្រះរាជវាំងល្វាឯមវិញ។ លំដាប់ពីនោះឧកញ៉ាក្រឡាហោមកែវ ក៏បង្គាប់ទៅចៅហ្វាយស្រុកឲ្យកេណ្ឌបណ្តារាស្រ្ត កាប់ដើមឈើ មកធ្វើជាព្រះ រាជវាំងតាមព្រះរាជបញ្ជា។ លុះប្រមូលគឿ្រងសំភារៈបានសព្វគ្រប់ហើយ ឧកញ៉ាក្រឡាហោមកែវបង្គាប់មេការ ឲ្យចាប់ផ្តើមចាត់ការលើកដីធ្វើ​ជាបន្ទាយយាមល្បាតជុំវិញសង់ជាព្រះរាជវាំង ព្រះរាជមន្ទីរ ព្រះរាជដំណាក់តូច ដំណាក់ធំ និងចុងព្រះរាជរោង​ប្រមាណ១០ខែទើបរួចស្រេច ហើយយកសេចក្តីក្រាបបង្គំទូល សូមទ្រង់ជ្រាបសព្វគ្រប់ការ។
          លុះទ្រង់ជ្រាបហើយ ព្រះបាទសមេ្តចជ័យជេដ្ឋាជាម្ចាស់ជីវិតលើត្បូង សេ្តចចាកចេញពីព្រះបរមរាជវាំងល្វាឯម ទ្រង់ ឡើងគង់ព្រះទីនាំងនាវា ធ្វើព្រះរាជដំណើរតាមទនេ្លសាបមួយអន្លើ ដោយព្រះរាជអគ្គមហេសី ព្រះស្នំក្រំការ ព្រះរាជា ស្សានុវង្ស សេនាធិបតី នាម៉ឺនសព្វមុខមន្រ្តីខ្ញុំរាជការ គ្រប់ក្រុមរាជាបរិពារ ដល់កំពង់តាដុងយាយជ័យ ប្រថាប់នៅទីនោះ៣រាត្រី ទ្រង់ព្រះរាជបញ្ញត្តិឲ្យហៅទីនោះថា កំពង់ហ្លួង ហើយទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជាភ្នាក់ងារមុខក្រសួង ឲ្យរៀបចំធ្វើព្រះរាជពិធីឡើងព្រះរាជវាំងថ្មី និមន្តព្រះរាជាគណចំរើនព្រះបរិត្ត៣ថៃ្ង ចូលព្រះរាជពិធី នៅថៃ្ង៥កើតខែផល្គុន ឆ្នាំវក ទោស័ក ព.ស ២១៦៤ គ.ស ១៦២០ ហើយព្រះរាជវង្សានុវង្ស ព្រះអគ្គមហេសី ព្រះស្នំក្រំការ សេនាធិបតី មន្រ្តីខ្ញុំរាជការ ជាបរិពារហែសេ្តចឡើងកំពង់ហ្លួង ចូលទៅគង់ព្រះរាជវាំងថ្មី រួចទ្រង់ឲ្យរៀបធ្វើព្រះរាជពិធីសម្ពោធ ព្រះនគរ៣ថៃ្ង ដោយមានលែ្បងមហោស្រព គ្រប់បែបជាឧឡារឹក អធិកអធមក្រៃពេក ទើបទ្រង់តាំងព្រះនាមនគរ (ទីក្រុង) ថ្មីនោះថា "ព្រះបរមរាជវាំងមហានគរ ឧត្តុង្គមានជ័យបុរីរម្យ ឧត្តមរាជនិវេសដ្ឋាន" ដែលហៅខ្លីថា "ក្រុងឧត្តុង្គមានជ័យ"។


រឿងគ្រូ និងសិស្ស



          មាន​ភិក្ខុ​មួយ​អង្គ​គង់​នៅ​វត្ត មាន​កូន​សិស្ស​តែ​ម្នាក់​ឈ្មោះ​អា​ផ្លូញ។ អា​ផ្លូញ​ខិល​ណាស់ គ្រូ​ល្ងង់​ណាស់ ឆោត​ច្រើន គ្មាន​ឧបាសក​ណា​រាប់​អាន​យក​ចង្ហាន់​ស្លា​បារី ទៅ​ប្រគេន​ឬ​និមន្ដ​ឆាន់​ផ្ទះ​ដល់​ម្ដង​ឡើយ លោក​នោះ​ក្រ​លំបាក​ពន់​ពេក​តែ​លោក​មាន​ដំរី​មួយ។
          ថ្ងៃ​មួយ​លោក​ នោះ​ពិចារណា​ថា "សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​គ្មាន​ឧបាសក ឧបាសិកា​គេ​ប្រគេន​វត្ថុ​អ្វី​ឆាន់​សោះ ហើយ​ដូច្នេះ​គួរ​អញ​ទិញ​វត្ថុ​ផ្សេងៗ​យក​មក​ទុក​ឆាន់​កុំ​ឲ្យ​លំបាក"។ គិត​ដូច្នោះ​ហើយ​ក៏​ប្រាប់​កូន​សិស្ស​ថា "អា​ផ្លូញ​ឯង​ចាប់​ដំរី​មក ហើយ​ឯង​ទៅ​ផ្សារ​នឹង​អញ​រក​ទិញ​វត្ថុ​ផ្សេងៗ​យក​មក​ទុកឆាន់"។ កូន​សិស្ស​ទៅ​ចាប់​ដំរី​បាន​មក គ្រូ​និង​សិស្ស​ក៏​ឡើង​ជិះ​ដំរី​ទៅ​ផ្សារ។ លុះ​ទៅ​ដល់​គ្រូ​ប្រាប់​សិស្ស​ថា "ឯង​ទិញ​វត្ថុ​អ្វី​ដែល​ទុក​បាន​យូរ​មិន​ខូច"។ អា​ផ្លូញ​ជា​សិស្ស​ក៏​ទិញ​អំបិល​មួយ​ច្រក​ការុង​ស្រេច។ គ្រូ​ឃើញ​សួរ​ថា "ហេតុ​ដូចម្ដេច​ក៏​ឯង​ទិញ​តែ​អំបិស មិន​ទិញ​ត្រី​ឆ្អើរ ត្រី​ងៀត​ផង?"។ កូន​សិស្ស​ទូ​ថា "អមបិល​ទុក​បាន​យូរ មិន​ចេះ​ខូច បាន​ជា​ខ្ញុំ​ព្រះ​ករុណា​ទិញ"។ គ្រូ​ឆោត​ល្ងង់​ណាស់​ក៏​ស្ងៀម ។
          គ្រូឡើង​បរ​ដំរី​មក​វិញ សិស្ស​រែក​អំបិល​ដើរ​ពី​ក្រោយ ដល់​ពាក់​កណ្ដាល​ផ្លូវ​គ្រូ​មើល​ទៅ​សិស្ស ឮ​សូរ​ដង​រែក​ដូច​ជា​ស្រួល​ក៏​សួរ​ថា "អា​ផ្លូញ! អញ​មើល​ទៅ​ឯង​រែក​អំបិល​ដូច​ជា​ស្រួល​ឬ​យ៉ាង​ណា?"។ សិស្ស​ទូល​ថា "ព្រះ​ករុណា! ស្រួល​ណាស់​ហើយ​ស្រាស​ផង"។ លោក​គ្រូ​ប្រាប់​សិស្ស​ថា "ឯង​ជិះ​ដំរី​វិញ​អញ​រែក​អំបិល​ដើរ​ក្រោយ"។ លោក​គ្រូ​ថា​ហើយ ចុះ​ពី​លើ​ដំរី​មក សិស្ស​ក៏​ឡើង​ជិះ​ដំរី​ទៅ។ លោក​គ្រូ​ប្រាប់​ថា "ឯង​បរ​ដំរី​ទៅ​ចាំ​អញ​ម្លប់​ឈើ​មុខ"។ សិស្ស​បរ​ដំរី​ទៅ​ដល់​ម្លប់​ឈើ​ក៏​មិន​ឈប់​ចាំ​គ្រូ បរ​រហូត​ដល់​វត្ត។
          លោកគ្រូ​រែក​អំបិល​ដើរ​តាម​ក្រោយ ដោយ​អំបិល​នោះ​ធ្ងន់​ណាស់ លោក​គ្រូ​រែក​ឈប់ៗ បែរ​មើល​ទៅ​សិស្ស​មិន​ឃើញ​ក៏​គិត​ថា "ចាំ​ក្រោយ​សឹម​នាំ​សឹម​នាំ​សិស្ស​មក​យក" ហើយ​យក​អំបិល​ទៅ​លាក់​ក្នុង​ព្រៃ មុន​នឹង​លាក់​លោក​គិត​ថា "ទី​នេះ​បើ​សិន​ជា​មាន​គេ​មក​រក​ជម្រក​ឃើញ គេ​នឹង​យក​អំបិល​នេះ​អស់​មិន​ខាន គួរ​តែ​រក​ទី​ណា​ដែល​កំបាំង​ភ្នែក​អ្នក​ទាំង​ពួង គឺ​មាន​តែ​ក្នុង​ទឹក​ទើប​គេ​មើល​មិន​ឃើញ" ហើយ​ក៏​យក​អំបិល​ទាំង​ពីរ​ការុង​ទៅ​លាក់​ទុក​ក្នុង​ទឹក​ហើយ​ដើរ​ទៅ។ លុះ​ដល់​សួរ​សិស្ស​ថា "ហេតុ​ដូចម្ដេច​ក៏​ឯង​មិន​ចាំ​អញ?"។ សិស្ស​ទូល​ថា "ខ្ញុំ​ព្រះ​ករុណា​បរ​ដំរី​មក​ប្រុង​ចាំ​លោក​គ្រូ​ដែរ​តែ​ដំរី​មិន​ព្រម​ចាំសោះ អង្វរ​ដូចម្ដេច​ក៏​វា​មិន​ព្រម វា​ប្រឹង​ដើរ​ដល់​វត្ត​ទើប​ឈប់"។ សិស្ស​សួរ​គ្រូ​ថា "លោក​គ្រូ​ទូក​អំបិល​ឯ​ណា?"។ គ្រូ​ប្រាប់​ថា​អញ​លាក់​ទុក​នៅ​ទី​ឯ​ណោះ អញ​កាច់​ដើម​ឈូក​ដោត​ជា​សម្គាល់"។
          ព្រឹក​ឡើង​នាំ​កូន​សិស្ស​ទៅ​យក​អំបិល​វិញ លុះ​ដល់​ប្រាប់​សិស្ស​ថា "អញ​លាក់​ទុក​ក្នុង​ត្រពាំង​នេះ"។ សិស្ស​លាន់​មាត់​ថា "ម៉ែ​អើយ! វា​រលាយ​អស់​ហើយ!"។ អា​ផ្លូញ​ក៏​ចុះ​ទៅ យក​អំបិល​លើក​ការុង​ទាំង​ពីរ​ឡើង​រលាយ​អស់​គ្មាន​សល់ ចំណង​ដែល​ចង​មាត់​ការុង​ដាច់​អស់ ឃើញ​ឯ​ត្រី​កញ្ចុះ​មួយ​នៅ​ក្នុង​ការុង​នោះ។ សិស្ស​ទូល​លោក​គ្រូ​ថា "មាន​ត្រី​កញ្ចុះ​មួយ​នៅ​ក្នុង​ការុង វា​ស៊ី​អំបិល​អស់​ទៅ​ហើយ"។ យក​ត្រី​និង​ការុង​ប្រគេន​គ្រូ​មើល។ លោក​គ្រូ​ឃើញ​ត្រី​ខឹង​ណាស់​ក៏​ទះ​កំផ្លៀង​មុត​ដៃ​នឹង​ធ្មង់​ត្រី​ជាប់។ ពិស​ត្រី​ចាប់​ពើត​ឈឺ​ខ្លាំង​ពេក លោក​គ្រូ​ថា "ឯង​ចាប់​ត្រី​ដក​ធ្មង់​វា​ឆាប់​ត្បិត​អញ​ឈឺ​ណាស់"។ សិស្ស​ក៏​ចាប់​ដក​ទាញ​ស្ទើរ​តែ​មិន​រួច។ លុះ​ដក​រួច​ឈាម​ហូរ​ជា​ខ្លាំង ពិស​ត្រី​រឹត​តែ​ឈឺ​ខ្លាំង​ឡើង លោក​គញរូ​នាំ​កូន​សិស្ស​ទៅ​វត្ត​វិញ​យក​ទាំង​ការុង និងត្រី​កញ្ចុះ​ទៅ​ផង ដល់​ទៅ​វត្ត​ប្រាប់​សិស្ស​ថា "អា​ផ្លូញ ឯង​ដាំ​បាយ​មួយ​ឆ្នាំង អាំង​ត្រី​កញ្ចុះ​នោះ​ឲ្យ​ឆ្អិន​ជា​ឆាប់​អញ​នឹង​ឆាន់"។ លុះ​ពិស​អន់​ចាប់​ពើត​លោក​គ្រូ​ក៏​សម្ងំ​សឹង​លក់​ទៅ។
          ឯ​អា​ផ្លូញ​ ក៏​ដាំ​បាយ​អាំង​ត្រី​ឆ្អិន ហើយ​បរិភោគ​អស់​ទុក​តែ​បាយ​មួយ​ពំនូទ​និង​ឆ្អឹង​ត្រី​ក្នុង​ចាន​គ្រប តែ​វា​គ្រប​មិន​ឲ្យ​ជិត ។ លោក​គ្រូ​ភ្ញាក់​ឡើង​ប្រាប់​សិស្ស​ថា "ឯង​យក​បាយ​និង​ត្រី​មក​ឆាន់" អា​ផ្លូញ​ក៏​ធ្វើ​ជា​កិរិយា​ដូច​ជា​ទៅ​យក​បាយ​ប្រគេន​លោក​គ្រូ​រួច​មក​វិញ​ ទូល​ថា "បាយ​និង​ត្រី​រុយ​ស៊ី​អស់​ហើយ នៅ​សល់​តែ​មួយ​ពំនូត និង​ឆ្អឹង​ត្រី" លោក​គ្រូ​ជឿ​ឥត​សង្ស័យ​ដោយ​ឆោត​ល្ងង់​ក៏​ឲ្យ​រំពាត់​ផ្ដៅ​មួយ​មក​សិស្ស​ថា "ឯង​យក​រំពាត់​វាយ​រុយ​កុំ​ឲ្យ​វា​នៅ​លើ​កុដិ" អា​ផ្លូញ​ជា​សិស្ស​ក៏​វាយ​រុយ​មិន​ឈប់"។ គ្រា​នោះ​មាន​រុយ​ទុំ​ច្រមុះ​គ្រូ វាយ​ទៅៗ​មិន​ត្រូវ​រុយ ត្រូវ​ច្រមុះ​គ្រូ​បែក​ឈាម​ហូរ​ខ្ចាយ។ សិស្ស​ភ័យ​ណាស់​រត់​ទៅ​ដល់​ផ្ទះ និយាយ​ប្រាប់​ឳពុក​ម្ដាយ​តាម​រឿង។ ឳពុក​ម្ដាយ​ប្រាប់​កូន​ឲ្យ​មក​វត្ត​វិញ កូន​ប្រកែក​មិន​ព្រម​មក។ លោក​គ្រូ​ទៅ​តាម​ក៏​វា​មិន​ហ៊ាន​មក​ដោយ​ខ្លាច​គ្រូ​វាយ។
          ថ្ងៃ​មួយ ​លោក​គ្រូ តាំង​ពិធី​សូត្រ​មន្ត​អាគម​ស្នេហ៍​បន្ទន់​ចិត្ត​សិស្ស​ឲ្យ​មក។ អា​ផ្លូញ​ជា​សិស្ស​បាន​ដឹង​ថា​គ្រូ​តាំង​ពិធី​សូត្រ​មន្ត​ដូច្នោះ ក៏​មក​វត្ត​វិញ ដើម្បី​ឲ្យ​គ្រូ​ជឿ​ថា​ស្នេហ៍​ពូកែ។ លុះ​ដល់​វត្ត​វិញ​ដើរ​លបៗ​ចូល​ទៅ​ឃើញ​គ្រូ​កំពុង​តែ​អង្គុយ​សូត្រ​មន្ត ក៏​សួរ​លោ​គ្រូ​ថា "លោក​គ្រូ​ធ្វើ​អ្វី?"។ គ្រូ​កុហក​ថា "អញ​សូត្រ​មន្ត​អាគម​បំបាំង​ខ្លួន ព្រោះ​អញ​ទើប​រៀន​ពី​គេ"។ ហើយ​លោក​គ្រូ​គិត​ថា "ស្នេហ៍​អញ​ពូកែ​មែន​បាន​ជា​សិស្ស​អញ​វា​មក"។ លុះ​ព្រឹក​ឡើង​សិស្ស​ដាំ​បាយ​ធ្វើ​ម្ហូប​ស្រេច ទូល​ថា "ចង្ហាន់​ឆ្អិន​ហើយ"។ លោក​គ្រូ​ថា "បើ​ដូច្នេះ​ឯង​លើក​យក​ឲ្យ​អញ​ឆាន់"។ អា​ផ្លូញ​ក៏​លើក​មក​ប្រគេន ធ្វើ​ជា​មើល​មិន​ឃើញ ដាក់​ថាស​ទៅ​លើ​ក្បាល​លោក​គ្រូៗ​ស្រែក​ថា "អាផ្លូញ! ហេតុ​ម្ដេច​ក៏​យក​ថាស​មក​ដាក់​លើ​ក្បាល​អញ?"។ សិស្ស​ទូ​ថា "ខ្ញុំ​ព្រះ​ករុណា​មើល​មិន​ឃើញ"។ លោក​គ្រូ​ងាក​ចេញ​ អា​ផ្លូញ​ក៏​ដាក់​លើ​ក្បាល​គ្រូ​ទៀត។ លោក​គ្រូ​ថា "អា​ឯង​ដាក់​ថាស​លើ​ក្បាល​អញ​ទៀត​ហើយ"។ សិស្ស​ថា "ខ្ញុំ​ព្រះ​ករុណា​សូម​ទោស​ព្រោះ​មើល​មិន​ឃើញ"។ លោក​គ្រូ​ជឿ​ថា​​ខ្លួន​រៀន​ស្នេហ៍ៗ​ពូកែ​ប្រាកដ ឥឡូវ​កុហក​វា​ថា តាំង​ពិធី​មន្ត​អាគម​បំបាំង​ខ្លួន​វិញ ក៏​ទៅ​ជា​ពូកែ​គេ​មើល​មិន​ឃើញ​ប្រាកដ​មែន គួរ​ទន្ទេញ​ឲ្យ​ចាំ​កុំ​ឲ្យ​ភ្លេច។
          អា​ផ្លូញ​លុះ​ប្រគេន​ចង្ហាន់​គ្រូៗ ឆាន់​រួច​ហើយ វា​លើក​មក​បរិភោគ​ខ្លួន​វា។
          ថ្ងៃ​ក្រោយ​ មាន​ឧបាសក​គេ​និមន្ត​លោក​គ្រូ​ទៅ​ឆាន់​ឯ​ផ្ទះ។ អា​ផ្លូញ​ទូល​ថា "បើ​លោក​គ្រូ​និមន្ត​ទៅ​ឆាន់​ផ្ទះ​គេ កុំ​ស្លៀក​ស្បង់​ឲ្យ​ចាស់​ខូច​ឥត​អំពើ​ឃ្លុំ​តែ​ចីពរ​បាន​ហើយ គេ​មើល​មិន​ឃើញ​ទេ ត្បិត​លោក​គ្រូ​ចេះ​មន្ត​អាគម​បំបាំង​ខ្លួន​ពូកែ​ណាស់ អ្នក​ណា​នឹង​មើល​ឃើញ គ្រូ​ក៏​ជឿ​តាម​ពាក្យ​សិស្ស។
          លុះ​ព្រឹក​ឡើង​ លោក​គ្រូ​ប្រាប់​សិស្ស​ថា "ឯង​តាម​អញ​ទៅ​ឆាន់​ឯ​ផ្ទះ​ឧបាសក" រួច​លោក​ឃ្លុំ​តែ​ចីពរ​មិន​ស្លៀក​ស្បង់​ដោយ​គិត​ថា "ឃ្លុំ​តែ​ចីពរ​បាន​ហើយ ព្រោះ​មន្ត​អាគម​អញ​ពូកែ​ណាស់ នរណា​នឹង​មើល​កេរ្តិ៍​ខ្មាស់​ឃើញ" រួច​នាំ​កូន​សិស្ស​ទៅ។
          លុះ​ទៅ​ដល់​ឧបាសក​និមន្ត​ឡើង​លើ​ផ្ទះ​ហើយ គេ​លើក​ចង្ហាន់​មក ដើម្បី​ប្រគេន​លោក​ឆាន់ ដោយ​លោក​មិន​បាន​ស្លៀក​ស្បង់ អង្គុយ​មិន​ស្រួល​ងាក​ឆ្វេង​ងាក​ស្ដាំ​ក៏​លេច​កេរ្តិ៍​កណ្ដាល​វាល។ ឧបាសក​ឃើញ​ដូច្នោះ​​គេ​ក៏​នាំ​គ្នា​សើច​ហ៊ោ​លាន់។ លោក​គ្រូ​ពុំ​ទាន់​ឆាន់​ចង្ហាន់​មាន​ចិត្ត​ខ្មាស់​គេ​ណាស់ ក៏​ចុះ​ពី​លើ​ផ្ទះ​ត្រឡប់​ទៅ​វត្ត​វិញ ជេរ​បន្ទោស​សិស្ស​ថា "អា​ឯង​មិន​ឲ្យ​អញ​ស្លៀក​ស្បង់ ឥឡូវ​ខ្មាស់​គេ​ណាស់" អា​ផ្លូញ​ទូល​ថា "លោក​គ្រូ​កុំ​ខ្ញាល់​និង​ខ្ញុំ​ព្រះ​ករុណា រឿង​នេះ​ប្រហែល​ជា​ខុស​ត្រណម​ទេ​ឬ?"។ លោក​គ្រូ​សួរ​ថា "ឯង​ឃើញ​អញ​ខុស​ត្រណម​ដូចម្ដេច?"។ អា​ផ្លូញ​សួរ​ថា "លោក​គ្រូ​និមន្ត​ទៅ​ឆាន់​ទៅ​តាម​ផ្លូវ​ណា?"។ លោក​គ្រូ​ប្រាប់​ថា "អញ​កាល​ទៅ​ចេញ​ផ្លូវ​កើត"។ សិស្ស​ថា "ឪ! ច្បាស់​ជា​លោក​គ្រូ​ខុស​ត្រណម​ហើយ"។ ថ្ងៃ​មុន​លោក​គ្រូ​ប្រាប់​ខ្ញុំ​ព្រះ​ករុណា​ថា "បើ​រៀន​មន្ត​អាគម​ទាំង​ពួង​ត្រូវ​ឲ្យ​តម​ស៊ី​ផ្លែ​ស្ពឺ សូម្បី​តែ​មុជ​ក្រោម​ដើម​ស្ពឺ​ក៏​មិន​បាន វា​សាប​មន្ត​អាគម ឥឡូវ​លោក​គ្រូ​មុជ​ក្រោម​ដើម​ស្ពឺ​បាន​ជា​ខុស​ត្រណម សាប​អាគម​អស់ ហេតុ​នេះ​បាន​ជា​គេ​ឃើញ​កេរ្តិ៍​ខ្មាស់​លោក​គ្រូ"។ លោក​គ្រូ​បាន​ស្ដាប់​ដូច្នោះ​ហើយ ក៏​ថា "ឪ! អា​ផ្លូញ​អញ​ភ្លេច​តម​បាន​ជា​យ៉ាង​ហ្នឹង ឯង​ថា​នោះ​ពិត​ប្រាកដ​ហើយ"។ លោក​គ្រូ​នោះ​ដោយ​ឆោត​ល្ងង់​ក៏​ជឿ​ជាក់​ឥត​សង្ស័យ។ តាំង​ពី​នោះ​មក​អា​ផ្លូញ​ជា​សិស្ស​នៅ​បម្រើ​គ្រូ​ដោយ​សុខ​សប្បាយ៕





ជីតាខ្ញុំ My grandfather

  ១. តាខ្ញុំឈ្មោះតាម៉ៅ   គាត់មករស់នៅអាមេរិកតាំងឆ្នាំ១៩៩០មកម្ល៉េះ សព្វថ្ងៃលោកតារស់នៅទីក្រុងឡូវែលជាមួយខ្ញុំ។ ម៉ែខ្ញុំបានប្រាប់ ថា កាលលោកតាមករស...