រៀនពាក្យ New words

1. Read the words below.

2. Write a sentence for each word listed below.

១    ភ្លៀង - Rain

២    ទន្លេ - River

៣    បឹង - Lake

៤    សមុទ្រ - Ocean

៥    អំបិល - Salt

៦    ខ្សាច់ - Sand

៧    ធូលី - Dust

៨    ពពក - Cloud

៩    អ័ព្ទ - Fog

១០    មេឃ - Sky

១១    ខ្យល់ - Air

១២    ព្រិល - Snow

១៣    ទឹកកក - Ice

១៤    ផ្សែង - Smoke

១៥    ភ្លើង - Fire

១៦    ផេះ​ - ash

១៧    ឆេះ​ - Burn

១៨    ផ្លូវ - Road

១៩    ភ្នំ - Mountain

២០    ក្រហម - Red

២១    បៃតង - Green

២២   លឿង - Yellow

២៣   ខ្មៅ - Black

២៤    យប់ - Night

២៥    ថ្ងៃ - Day

២៦    ឆ្នាំ - Year

២៧   ក្ដៅ - Hot

២៨    ត្រជាក់ - Cool

២៩    ពេញ - Full

៣០    ថ្មី - New

៣១    ចាស់ - Old

៣២   ល្អ - Good

៣៣   អាក្រក់ - Ugly

៣៤    ត្រង់ - Straight

៣៥    រលួយ - Rotten

៣៦    មុត - Sharp

៣៧   រលោង - Smooth

៣៨    ជិត - Near

៣៩    ទទឹក - Wet

៤០    ក្រៀម - Dry

៤១    ឆ្ងាយ - Far

៤២    ស្ដាំ - Right

៤៣    ឆ្វេង - Left

៤៤    នៅ - Of

៤៥    ក្នុង - In

៤៦    ជាមួយ - With

៤៧    នឹង - Will

៤៨    បើ - If

៤៩    ពីព្រោះ - Because

៥០    ឈ្មោះ - Name

៥១    ជំរាបសួរ - Hello

៥២    អរគុណ - Thank

៥៣    សប្បាយ - Happy

៥៤    សូមទោស - Sorry

៥៥    យល់ព្រម - Agree

៥៦    លាហើយ - Bye

៥៧    ភោជនីយដ្ឋាន - Restaurant

៥៨    អាហារ - Food

៥៩    ឃ្លាន - Hungry

៦០    ឈប់ - Stop

៦១    លុយ - Money

៦២    ប៉ុន្មាន - How much

៦៣    ថ្លៃ - Expensive

៦៤    គ្រួសារ - Family

៦៥    បងប្អូន - Siblings

៦៦    ចៅ - Grandkid

៦៧    មីង - Aunt

៦៨    បងប្អូនជីដូនមួយ - Cousin

៦៩    ម៉ូតូ - Motorcycle

៧០    រថយន្ដ - Vehicle

៧១    កង់ - Bike

៧២   ភេសជ្ជៈ - Drink

៧៣   ទឹក - Water

៧៤    តែ - Tea

៧៥    កាហ្វេ - Coffee

៧៦    ទិញ - Buy

៧៧   ជំងឺផ្ដាសាយ - Flu

៧៨    បង្គន់ - Toilet

៧៩    ឆ្ងាញ់ - Delicious

៨០    បរិបូណ៍ - Plenty

៨១    រាប់អាន - Befriend

៨២    បញ្ឆោត - Deceive

៨៣    សម្បត្តិ - Wealth

៨៤    ស្រលាញ់ - Love

៨៥    កាំបិត - Knife

៨៦    ជួល - Rent

៨៧    ដឹក - Transport

៨៨    គណនា - Calculate

៨៩    ដណ្ដើម - Compete

៩០    សើច - Laugh

៩១    ដណ្ដប់ - To cover

៩២   ដន្រ្ដី  - Music

៩៣    ខ្មែរ - Khmer

៩៤    ដាស់តឿន - To advise, to urge on

៩៥    បង្ហាញ - To show

៩៦    ហឹរ - Hot, burning

៩៧    សកម្មភាព - Activity

៩៨    សាកល - Universal

៩៩    គន្ធ - Fragrance, aroma

១០០   ឃ្លាំង - Store house

១០១    ពោះវៀន - Gut

១០២   ខ្នង - Back

១០៣   បេះដូង - Heart

១០៤    ថ្លើម - Liver

១០៥    ផឹក - Drink

១០៦    ញុំា - Eat

១០៧   ខាំ - bite

១០៨    ជញ្ជក់ - Suck

១០៩    ចន្ទ - Moon

១១០    ក្អួត - Vomit

១១១    លង់ទឹក - Drown

១១២   លំអង - Pollen

១១៣   ចង្រិត - Cricket

១១៤    រងា - Cold, freezing

១១៥    ឆ្អឹង - Bone

១១៦    លក្ខខណ្ឌ - Condition

១១៧   ឡាយឡុង - Auction

១១៨    ឪឡឹក - Watermelon

១១៩    ឯកជន - Private

១២០   ពន្ធ - Tax

១២១    ចង្កូត - Steering wheel

១២២    ផ្ទះ    - House

១២៣    ឆ្កែ    - Dog

១២៤    ផ្សារ    - Market

១២៥    ព្រំ    - Carpet

១២៦    ធម្មជាតិ    - Nature

១២៧   រដ្ឋប្រហារ    - Coup d'état

១២៨    កញ្រ្ជឹល    - Measles

១២៩    ក្រពះ    - Belly, stomach

១៣០    ជជែក    - Discuss, debate

១៣១    ជញ្ជីង    - Scale

១៣២    រដ្ឋ    - State

១៣៣    យុវតី    - Young girl

១៣៤    សង្ហា    - Charming, handsome, glorious

១៣៥    រដូវ    - Season

១៣៦    ទីទុយ    - Owl

១៣៧    ធម្មតា    - Ordinary

១៣៨    រដ្ឋធានី    - Capital

១៣៩    របាំ    - Dancing

១៤០    ហនុមាន    - Hanuman 

ជីតាខ្ញុំ My grandfather

 

១. តាខ្ញុំឈ្មោះតាម៉ៅ គាត់មករស់នៅអាមេរិកតាំងពីឆ្នាំ១៩៩០ មកម្ល៉េះ សព្វថ្ងៃលោកតារស់នៅទីក្រុងឡូវែលជាមួយខ្ញុំ។ ម៉ែខ្ញុំបានប្រាប់ថា កាលលោកតាមករស់នៅប្រទេសអាមេរិកដំបូង តាមិនចេះភាសាអង់គ្លេសទេ សូម្បីភាសាខ្មែរ លោកតាចេះនិយាយ តែមិនចេះ អាន និងសរសេរឡើយ។ នេះជាមូលហេតុមួយ ដែលនាំអោយខ្ញុំខំរៀនភាសាខ្មែរនៅវិទ្យាល័យឡូវែល។

២. លោកតាមកពីតំបន់ជនជននៃប្រទេសកម្ពុជា នៅឯភូមិកំណើតរបស់តា មិនមានសាលារៀនទេ។ ម៉ែប្រាប់ទៀតថា មួយថ្ងៃៗលោកតារវល់តែនឹងស្រែចម្ការ មើលថែគោក្របី រកនេះរកនោះដើម្បីបានផលយកមកចិញ្ចឹមកូនចៅ។ ជីវិតរបស់តានឿយណាស់ សូម្បីមករស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកហើយក្ដី លោកតាធ្វើការងារមិនឈប់។ កាលមកដល់អាមេរិកប៉ុន្មានឆ្នាំដំបូង លោកតាខ្ញុំនឹកស្រុកកំណើតគាត់ នឹកកូនៗរបស់គាត់ ដែលបែកបាក់គ្នាមិនដឹងរស់ ឬស្លាប់ លោកតាតែងតែសញ្ជឹងគិតដល់អតីតកាលរបស់គាត់រហូត។ ទោះបីការមកដល់អាមេ រិកពីដំបូងៗលំបាកខ្លាំងយ៉ាងណា លោកតាជំនះប្រឹងធ្វើការងារដើម្បីចិញ្ចឹមកូនៗរបស់គាត់ដោយមិនរអ៊ូរទាំឡើយ។ កូនៗរបស់លោកតាមានម្ដាយរបស់ខ្ញុំ និងមីងបុប្ផា ត្រូវជាប្អូនរបស់ម្ដាយខ្ញុំ។

៣. ការលំបាកដែលលោកតាជួបកាលមកដល់សហរដ្ឋអាមេរិកដំបូងគឺ លោក តាមិនចេះភាសាអង់គ្លេស មិនចេះបើកបររថយន្ដ មិនចេះសរសេរសែកបង់ថ្លៃទឹកភ្លើង មិនចេះមើលផែនទី មិនចេះមើលអាកាសធាតុ មិនចេះប្រើទូរស័ព្ទ មិនយល់ដឹងពីរបៀបប្រើប្រាស់លុយកាក់តាមប្រពន្ធ័ធនាគារ គឺតាមិនយល់ពីវប្បធម៌ ឬរបៀប របរស់នៅបែបអាមេរិកាំងឡើយ។ តែមានតែម្យ៉ាងប៉ុណ្ណោះ គឺតាខំធ្វើការដើម្បីបានប្រាក់ យកមកផ្គត់ផ្គង់ក្រុមគ្រួសារ។

 

៤. តាតែងតែប្រាប់ម៉ែ និងមីងរបស់ខ្ញុំអោយខំរៀន ម៉ែរបស់ខ្ញុំស្ដាប់បង្គាប់ ធ្វើតាមលោកតាណាស់ តែមីងបុប្ផាក្បាលរឹងមិនធ្វើតាមទេ មីងចូលចិត្តដើរលេងច្រើន ចូលចិត្តទៅមើលកុន មានពួកម៉ាកនាំទៅនេះទៅនោះ ធ្វើអោយតាខឹងសឹងរាល់ថ្ងៃ។ មីងបុប្ផាជាក្មេងក្បាលរឹង ជួនកាលគាត់តបទៅលោកតាដោយសម្ដីធំៗថា៖ "ពុក! ខ្ញុំធំហើយ ពុកកុំខ្វល់នឹងជីវិតរបស់ខ្ញុំបានទេ។ ខ្ញុំមានពួកម៉ាកជាសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំចង់ទៅណាក៏បាន ខ្ញុំមិនទៅរៀនក៏បាន ព្រោះនេះជាជម្រើសក្នុងជីវិតរបស់ខ្ញុំ។" សម្ដីរបស់មីងបុប្ផា រិតតែនាំអោយលោកតាខឹងកាន់តែខ្លាំង ដែលមីងមិនស្ដាប់បង្គាប់តា ហើយតមាត់ដាក់ចាស់ទុំ ដែលផ្ទុយពីទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរ។ កាលនោះលោកតាអស់សង្ឃឹមនឹងមីងបុប្ផាខ្លាំងណាស់ លោកតាថា ដំណើរជីវិតរបស់មីងទៅមិនបានឆ្ងាយទេ ព្រោះ មីងជាក្មេងក្បាលរឹង និងមិនមានក្ដីស្រម៉ៃ មិនចង់មានចង់មាន គិតបានត្រឹមតែឆ្អែតមួយក្រពះដូចសត្វ។ ឯម៉ែវិញ ម៉ែគោរពកោតក្រែង ស្ដាប់បង្គាប់លោកតាណាស់ ព្រោះម៉ែមិនចង់អោយលោកតាព្រួយ កើតទុក្ខព្រោះតែកូន។

៥. សព្វថ្ងៃនេះ ម៉ែខ្ញុំមានការងារល្អធ្វើ ម៉ែធ្វើការនៅមន្ទីពេទ្យ បានប្រាក់ខែច្រើនគួរសម  ឯមីងបុប្ផាវិញគាត់មិនមានមុខរបរច្បាស់លាស់ឡើយ។ ទោះយ៉ាង ណា លោកតានៅតែស្រឡាញ់ នៅតែមិនបោះបង់មីងទេ លោកតានៅតែអោបក្រសោបចៅៗរបស់លោកតាទាំងអស់។ លោកតានៅជួយអប់រំ ប្រៀនប្រដៅចៅរបស់លោកតាគ្រប់ៗគ្នា លោកតាតែងតែប្រាប់អោយពួកយើងខំរៀនសូត្រ កុំអោយពិបាកវេទនាដូចតា។ 

៦. ខ្ញុំរៀនភាសាខ្មែរនៅវិទ្យាល័យឡូវែល ខ្ញុំខំរៀន ខ្ញុំស្រឡាញ់ភាសាខ្មែរ ពេលណាខ្ញុំមិនចេះ ខ្ញុំមិនយល់ ខ្ញុំតែងសួរលោកតា ពឹងលោកតាអោយជួយពន្យល់ ជួយអាន លោកតាសប្បាយចិត្ត ពេលឃើញខ្ញុំខំរៀនភាសាខ្មែរ តាប្រាប់ខ្ញុំថា៖ ត្រូវខំរៀនភាសាខ្មែរយើងណា ចៅ តាសប្បាយចិត្ត ពេលឃើញចៅរៀនភាសាខ្មែរ។ ខ្ញុំក៏សប្បាយចិត្តដែរ ពេលឃើញលោកតាញញឹម។ ស្នាមញញឹមរបស់តា ធ្វើអោយមុខរបស់គាត់ជ្រួញកាន់តែខ្លាំង ស្នាមជ្រួញលើមុខលោកតានាំអោយខ្ញុំកាន់តែស្រឡាញ់ តា ស្រឡាញ់ងចងចាំពាក្យណែនាំរបស់តាទ្វេឡើង។ ឆ្នាំនេះលោកតាចាស់ច្រើន កម្លាំងក៏ខ្សោយដែរ លោកតាប្រាប់ម៉ែថា លោកតាចង់ទៅវត្តនៅថ្ងៃស្អែក អោយម៉ែ ជួយរៀបចំធ្វើចង្ហាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃ។

៧. ម៉ែប្រាប់ថា ថ្ងៃស្អែកគឺជាថ្ងៃខួបកំណើតលោកតាគម្រប់អាយុ ៨០ឆ្នាំ យើងនឹងទៅវត្តជាមួយលោកតា ម៉ែរៀបចំធ្វើម្ហូប ពិសេសម្ហូបដែលលោកតាចូលចិត្ត មានដូចជា សម្លម្ជូរគ្រឿងសាច់គោ ពោះគោទឹកប្រហុក ផ្អកចៀន ត្រីកប់ និងស្ងោរម្រះ ឯខ្ញុំវិញ ខ្ញុំសម្ងំសរសេរពាក្យជូនពរជាភាសាខ្មែរជូនលោកតា។ ខ្ញុំចង់ឃើញលោកតាញញឹម ចង់ឃើញលោកតាអស់ទុក្ខព្រួយ ពេលលោកតាបានអានសំបុត្ររបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំគោរពស្រឡាញ់លោកតារបស់ខ្ញុំណាស់​។ ខាងក្រោមនេះជាសំបុត្ររបស់ខ្ញុំជូនលោកតាក្នុងថ្ងៃខួបកំណើតរបស់គាត់។

៨. លិខិតជូនពរលោកតា! លោកតាជាទីគោរពរបស់ចៅ តាំងពីកើតរហូតដឹងក្ដី ចៅឃើញលោកតាច្រើនជាងគេ ចៅនៅជាមួយលោក តាច្រើនជាងគេ ចៅទទួលបានការស្រឡាញ់ពីលោក តាយ៉ាងច្រើន ដែលមិនអាចគណនាបាន។ ចៅដឹងថា ការមករស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក នេះ លោកតាខិតខំពុះពារធ្វើកាងារដើម្បីបានប្រាក់កាសចិញ្ជឹម កូនៗរបស់លោកតា ដែលមានមីង និងម៉ែរបស់ខ្ញុំ ហើយរហូតដល់ពេលនេះ លោកតានៅជម្នះធ្វើការងារម្ដងម្កាល ដើម្បីបានប្រាក់កាសធ្វើបុណ្យទាន និងជួយដល់ចៅៗរបស់តា។ លោកតាជាគម្រូដ៏ល្អសម្រាប់ចៅ។ ចៅស្រឡាញ់លោកតាណាស់។

៩. ចៅនៅចាំបានថា បន្ទាប់ពីចេញពីធ្វើការ លោកតានៅជួយមើលចៅ បញ្ចុកបាយទឹក នាំចៅលេង នាំចៅទៅសាលា យកចៅទៅពេទ្យជំនួសម៉ែ។ ពេលចៅឃ្លានចង់ញ៉ាំអ្វី លោកតាក៏ទិញអោយចៅភ្លាម ពេលចៅចង់បានរបស់លេង លោកតាក៏លៃលកទិញអោយដោយមិនត្អូញត្អែរថាថ្លៃ ឬថាអត់មានលុយទិញរបស់នោះ។ រហូតដល់ចៅធំដឹងក្ដីដូចសព្វថ្ងៃ ចៅនៅតែទទួលនូវពាក្យទូន្មាន ណែនាំអោយដើរតាមផ្លូវល្អពីលោកតា។ លោកតាជាអ្នកមានគុណដ៏ថ្លៃថ្លានៅក្នុងគ្រួសារ។ ចៅគោរពស្រឡាញ់លោកតាជាទីបំផុត។ សូមលោកតាទទួលនូវក្ដីគោរពពីចៅ៕

សំណួរ

១. ចូរសរសេរអំពីជីតារបស់ប្អូន តើជីតារបស់ប្អូនធ្វើអ្វីខ្លះ

រាល់ថ្ងៃ?

២. សូមរៀបរាប់ពីជីវប្រវត្តិជីតារបស់ប្អូន។

៣. ក្នុងអត្ថបទនេះ តើអ្វីជាគុណសម្បត្តិរបស់ជីតា?

៤. តើពាក្យថាញញឹមមានអត្ថន័យដូចម្ដេចចំពោះប្អូន?

សូមពន្យល់ដោយលើកឧទាហរណ៍មកបញ្ជាក់ផង។

៥. តើប្អូនដែលបារម្ភពីសុខទុក្ខរបស់ជីតាប្អូនទេ? សូមពន្យល់។

៦. សូមសរសេរពាក្យជូនពរជីតារបស់ប្អូនសម្រាប់ថ្ងៃខួបកំណើត

របស់គាត់។

Homework K3

A. Match the Khmer word with the English word.

១.ហែល                    Fly

២.ហើរ                      Throw

៣.ដើរ                       Stand

៤.អង្គុយ                    Hold

៥.ឈរ                      Wash

៦.ដួល                      Tighten

៧.កាន់                      Sit

៨.រឹត                         Fall

៩.កក់                        Walk

១០.ចោល                 Swim

 

B. Select an English word to place after Khmer word.

១.រាប់…    ២.ចៀន…      ៣.លេង…  ៤.អណ្ដែត… ៥.ហូរ…

៦.ប៉ោង…​​  ៧.ទឹក …       ៨.ខែ…      ៩.ផ្កាយ…     ១០.ព្រះអាទិត្យ…       

a.Water  b.Sun  c.Inflate  d.Float  e.Play  f.Star  g.Moon  h.Fry  i.Count  j.Flow

 

C. Translate the following Khmer sentences into English.

១. ខ្ញុំចេះចៀនពងទា។

២. ខ្ញុំរៀនហែលទឹក។

៣. បូណាអង្គុយមើលផ្កាយរះ។

៤. ខែនេះគឺខែមិនា។

៥. បូណានឹងទៅលេងស្រុកខ្មែរនៅខែក្រោយ។

Homework K1

Copy the words below, translate them, and read them.

ហៅ          កាំបិត        ខាំ            ឃុំ            ដាំ              

ជះ            ចាំង          ទៅ           ជុំរុំ             ឆៅ 

ចៅ           សុំ            នាំ            កៅអី         ជុំ

ចាំ            បាំង          នៅ           ពាំ            បះ

ជាំ            រាំង           សាំង         ទះ            អាំង

រាំ              ជុំវិញ         ពៅ           ដុំ              សាលា