រឿងកែ្អកមួយជាកែ្អកដប់

         កាលពីព្រេងនាយមានមានបុរស២នាក់ ម្នាក់ឈ្មោះអាខិល ម្នាក់ឈ្មោះអាខូច នៅស្រុកទីទៃពីគ្នា គំនិតដោយខ្លួន។ អាខូចជុះអាចម៏ដាក់១ពាង ហើយយកអាចម៏​ល័ក្ខបិទភ្ចិតយ៉ាងល្អ​មិនឲ្យក្លិនចេញក្រៅបាន។ អាខិលធ្វើកាំបិត១ផែ្ល ប៉ុនចង្កឹះអកកំបោរដងប៉ុនកដៃ ស្រោមធំវែងមួយលូក។ អាខិលស្ពាយកំាបិតនោះដើរលក់ អាខូចក៏ពុនពាងអាចម៏ នោះដើរទៅលក់ដែរ។

         អាខិលទៅពីនេះ អាខូចមកពីនោះ ជួបគ្នាកណ្តាលផ្លូវ អាខូចពពាយនាយថា "អ្នកអើយ ទិញផ្អករបស់ខ្ញុំទៅពិសារ ផ្អកចាវយ៉ាងល្អ ស្ងោរក៏បានចំហុយក៏បានឆ្ងាញ់ណាស់"។ អាខិលឆ្លើយថា "ទាស់តែលក់ ដាវមិនដាច់ គ្មានលុយទិញ បើខ្ញុំដូរជាដាវនេះ ព្រមដូរទេ?"។ អាខូចឃើញដាវនេះវែង ក៏ឆ្លើយថា "ដូរក៏ដូរ"។ ​អាខិលប្រគល់ដាវឲ្យអាខូចហើយអួតថា "ដាវខ្ញុំនេះមុតបំផុត មេដែករបស់ខ្ញុំផង បើត្រូវការម្តងចាំហូតកាប់ អ្នកឯងកុំ ប្រញាប់ហូតមើល បើហូតលព្រើលៗ ស៊កទៅវិញមិនចុះទេ ដាវខ្ញុំពូកែ ខ្ញុំស្តាយរបស់ខ្ញុំ បើកុំតែខែនេះក្រម្អូបណាស់ កុំអីខ្ញុំមិនដូរទេ"។

         អាខូចក៏ប្រគល់ពាងអាចម៏ទៅឲ្យអាខិល ហើយហាមថា "ផ្អកខ្ញុំក៏នឹងដែរ ដល់ពេលស៊ីចាំបើកយក មកចំហុយកុំអាលបើកមើលក្រែងវាស្អុយរុយបែង ក្រែងវាស្អុយក្មសស៊ី​មិនទាន់អស់វាទៅជាខានឆ្ងាញ់ នឹកឃើញ ជីដូនជីតាបានតែខ្វាស៊ីឆៅ"។ អ្នកទាំងពីរបែកគ្នាទៅដល់ផ្ទះរៀងខ្លួន ហើយតឿនប្រពន្ធថា "ដណ្តាំបាយទៅអញ បានផ្អក" ប្រពន្ធថា "បានផ្អកពីណា?"។ អាខិលថា "ដូរដាវគេៗថាផ្អកចាវឆ្ងាញ់ពិសារណាស់"។

         ប្រពន្ធក៏ពេញចិត្តនឹកថា "ប្តីចេះធ្វើកាំបិតដូរផ្អក" ស្ទុះភែ្លតទៅលាងចានដួសបាយ ហើយកាន់កាំបិត​យ៉ាងកំរិលក៏កិលទៅ ជិតពាងផ្អកយកកាំបិតគាស់អាចម៏ល័ក្ខនោះ បើកឡើងហើយលូកបាន១ក្តាប់ ដាក់ផ្លាប់ទៅក្នុងចាន សល់នៅក្នុង ដៃប៉ុន្មានក៏ដាក់ផ្លប់ភ្លក់មើល ងើបមុខឡើងលើ់ថា "យើ! ផ្អកចាវអ្វីក៏ស្អុយដូចអាចម៏ គ្មានឆ្អឹង គ្មានសាច់ កខ្វិចកខ្វក់ ហ្មត់ផងយ៉ាងហ្នឹង ធ្វើផ្អកត្រីអ្វី?" ។ ប្តីថា "ក្រែងត្រីពោ" ប្រពន្ធក៏លូកកូរាវរកក្បាល លូកបានពាក់កណ្តាល ក្អួតចង្អោរជាង២០វក ដឹងជាក់ជាអាចម៏មិនមែនផ្អក មកបន្ទោសទៅម្ចាស់ដើម ឆ្អើមលេបបាយមិនរួច។ និយាយពីអាខូចត្រេកអរណាស់ ដើរទៅផ្ទះអួតប្រាប់ប្រពន្ធថា "អាចម៏មួយពាងដូរបានដាវ1ដែរ" ទទួលខឹងនឹងឆែ្កវាច្រាសស្លឹកគ្រៃ កន្រ្តាក់ដាវនោះលោតដល់ដីបំរុងនឹងកាប់ឆែ្កសំលាប់ ក៏ចាប់ដកដាវហូតខ្វាច់ឃើញផែ្លដាវនេះ ខ្លីកំប៊ិច គេចឡើងទៅលើផ្ទះបង្អាញប្រពន្ធមើលសើចទាំងពីនាក់ សើចហើយប្រាប់ប្រពន្ធថា "ប្រាជ្ញអានេះ ស្មើនឹងអញៗ ទៅបបួលវាធ្វើសំឡាញ់ គ្រាន់រកស៊ីពីរនាក់នឹងបានមាសប្រាក់ដោយងាយ"។ លុះទៅប្រទះនឹងអាខិល ដើរពីនាយ សើចពព្រាយនិយាយសួរថា "ឯងទៅណា? "។ អាខិលឆ្លើយថា "អញមកសុំឯងធ្វើសំឡាញ់"។ អាមួយក៏ថា "អញមក សុំឯងធ្វើក្លើដែរ" ហើយក៏សុខចិត្តដើរពីនាក់​ទៅដល់ផ្ទះមហាសេដ្ធីម្នាក់​ចាស់ជរាឈឺស្លាប់ គេដាក់ក្នុងក្តារមឈូស បំរុងបូជាថៃ្ងសែ្អក ចំណែកកូនចៅនិងប្រពន្ធយំសោកគ្រប់គ្នា វេលានោះអាទាំងពីរស៊ើបសួរអ្នកដើរខាងក្រៅថា "អ្នកណា ស្លាប់បានជាគេយំ?" គេប្រាប់ថា "មហាសេដ្ធីស្លាប់"។

         អាទាំងពីនាក់គិតគ្នាថា "ឯងត្រូវកែ្លងសំបុត្រ1ច្បាប់ ទៅប្រាប់គេថា មហាសេដ្ធីឲ្យមកយកទ្រព្យរបស់ អញបន្លំលបចូលដេក​ក្នុងមឈូសពីលើខ្មោចសេដ្ធីស្តីត​នឹងអ្នកឯង"។ អាមួយក៏ទៅបន្លំដេកដូចគំនិត។ អ្នកនៅជិតមិនបានឃើញមិនបានដឹង ដ្បិតភែ្នកខំសម្លឹងប្រឹងឈ្ងោកមើលក្រាំង សូត្រព្រះធម៍ កូនចៅតួចធំរវល់តែយំសោក។ អាខូចដើរកក្រដាស់បានធ្វើសំបុត្រ កែ្លងកាន់ដើរទៅសំដែងសូត្រឲ្យ គេស្តាប់ថា សំបុត្រពីមហាសេដ្ធីមកប្រាប់ថា "ចៅខូចកំសត់តាំងពីតូចជាកូនធម៍ ឥឡូវអាពុកជរាហើយ កូនអើយចូរ! ទៅយករបស់ទ្រព្យទុកចាយឲ្យសប្បាយចិត្តចុះ"។ កូនចៅប្រុសស្រីគេមិនសុខចិត្ត ព្រោះត្បិតគ្មានត្រា គ្មានហត្ថលេខាសេដ្ធី ។ អាខូចឆ្លើយថា "ខ្ញុំសូមសន្យានឹងអស់កូនចៅ អញ្ចើញទៅហៅ ទៅសួរលោកចុះ បើលោកស្តីនោះ ខ្ញុំត្រង់ពិត បើលោកស្ងៀមនោះខ្ញុំកែ្លងបព្ឆោតទេ"។ កូនសេដ្ធីស្ទុះភ្លាមទៅស្រែកហៅឪពុក។ អាខិលឆ្លើយថា "អើ!"។ កូន សួរថា "ឪពុកបានឲ្យកូនធម៌‌មកយករបស់មែនឬ?" អាខិលឆ្លើយថា "អើ! កូនអញឈ្មោះអាខូចវាមកហើយឬ?"។ កូនឆ្លើយថា "ទានប្រុស ! មកហើយ "។ អាខិលថា "អើ! មើលយករទេះមួយធំ ក្របីមួយនឹម ទឹមរទេះ នោះហើយយកមាសប្រាក់កែវកងសំពត់អាវ វាល់ផ្ទុកក្នុងរទេះ​ឲ្យល្មមតែក្របីនោះ​អូសរួចបានប៉ុន្មានឲ្យវាយកចុះ"។

         កូនចៅស្រីប្រុសចាញ់ឧបាយកល​អាខិលអាខូច ក៏ខឹងខ្មោចសេដ្ធីស្លាប់ហើយចេះស្តីហៅអស្ចារ្យ ឥឡូវនឹងបើក្តារឲ្យ ច្បាស់ ចាស់ៗហាមប្រាមថា "មើលមុខខ្មោច​មិនបានខ្លាចដេកយប់មមើមមាយ ម្លោះហើយក៏ជឿជាក់ យកសំពត់ អាវស្លៀកពាក់ និងកនេ្ទលពូកខ្នល់ខ្នើយ ហើយថែមតុថាសចានល្អៗ អំបិលប្រហុក៤ក្រឡ អង្ករ៥ការុង ដាក់ផ្លុកទៅឲ្យ​អាខូចអាខិល បង្វិលរទេះយ៉ាងធំ​ជជែកយំទឹកភែ្នក​ឲ្យដោយខឹងដោយបញ្ឆោតទាំងស្រីប្រុស ហើយក៏ដឹក ក្របី១នឹមទឹមរទេះ​ប្រគល់ទៅឲ្យអាខូច។ អានោះត្រេកអរឡើងបរទេះចេញទៅ អ្នកទាំងអស់ដែលនៅតែ ជ្រួលមិនស្រួលចិត្ត ព្រោះត្បិតខឹងនិងស្តាយ។ អាខិលលួចមើល​នាយអាយលបចេញប្រិច រត់តាមទៅបន្តិចក៏ទាន់រទេះ ហើយនិយាយគ្នាថា "យើងបានទ្រព្យ​របស់តែទាស់ឃ្លានបាយ បើឈប់ដណ្តាំបាយ​នៅរៀងអាយ ក្រែងមិនស្ងាត់ ខ្លាចចោរតាមមកប្លន់យកទ្រព្យ១រទេះ បើដូចេ្នះឯងឈប់ចាំអញៗទៅសុំបាយគេខ្លះយកមកឲ្យឯង"។

         អាមួយព្រមហើយ អាមួយក៏ដើរទៅរកថ្នាំតាមផ្លូវ យកមកលាយបាយឲ្យពុលស្លាប់អន្តរាយ នឹងយកទ្រព្យរបស់នោះតែម្នាក់ឯង។ ឯអាមួយនៅចាំរទេះក៏ធ្វើខ្នារដាក់ស្ទាក់ផ្លូវបម្រុង​ឲ្យត្រូវអានោះស្លាប់​នឹងយកទ្រព្យតែម្នាក់ឯងដែរ។ វេលានោះ អាមួយទៅសុំបាយគេស៊ីៗរួចហើយ សុំមួយចានផ្ញើរសំឡាញ់ គេមិនកំណាញ់ក៏រកស្លឹកចេកខ្ចប់ឲ្យមានទាំងត្រីអាំងផង។ អានោះក៏លាគេដើរចេញមក ហើយយក​ថ្នាំប្រឡាក់បាយ​មកដល់ខាងអាយក៏ត្រូវនឹងខ្នារនោះស្លាប់ អាមួយដើរ ប្រញាប់ចាប់យកបាយ​ស៊ីមិនដឹងថាមានថ្នាំពុល ក៏ពុលស្លាប់បន្ទាប់គ្នា។ ឯក្របីនោះក៏អូសរទេះចូលក្នុងព្រៃ រតេករតាកទៅជ្រក​ក្នុងទឹកត្រពាំងដាច់ខែ្សទាមដេកត្រាំទឹកនៅទីនោះទៅ។

         ដល់វេលាព្រឹក​មានបុរសម្នាក់ដើរទៅ ឃើញទ្រព្យរបស់ទាំងអស់នៅក្នុងព្រៃ នឹកម្តងភ័យនឹកម្តងអរថា ឯងអ្នកក្រ​មិនដែលប្រទះ​ទ្រព្យច្រើនដូចនេះទេ ដូចេ្នះ បើលៃលកយក​ទៅធ្វើជារបស់ខ្លួនក្រែងពុំបានសុខ ក៏រុញរទេះសំរុកទៅទុកក្នុងព្រៃ ចងក្របីជាប់ត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ ហើយក៏ពិសោធន៏មាយាទប្រពន្ធ ដោយគិតថា "បើប្រពន្ធមាយាទល្អ​នឹងយកទ្រព្យនោះ​ទុកជារបស់ខ្លួន បើនិយាយ អ្វីមិនចេះលាក់​នឹងយករបស់ទាំងនោះទៅជូនរាជការផែនដីប្រយោជន៏ដើម្បីឲ្យសុខខ្លួន"។ គិតហើយទៅដល់ផ្ទះក៏ កុហកប្រាប់ប្រពន្ធថា "អញជុះអាចម៏មិញៗ មានសត្វកែ្អកមួយហើរចេញពីក្តិត តែឯងអាណិតបិទមាត់ឲ្យឈឹង កុំឲ្យនរណាគេដឹងមួយជាពីរ តែចូលត្រចៀក​គេវាបែកការណ៏អាក្រក់ណាស់ កើតមានជំនុំជម្រះសួរទៅសួរមក ហើយ គ្មានទាំងសាក្សី​បានដឹងនឹងអាងក្រែង​គេយកអញទៅឆ្កាង ឬយកទៅដាក់គុក"។ ប្រពន្ធមិនលាក់ទុកក៏ដើរប្រាប់គេថា "មានកែ្អកពីហើរ​ចេញពីក្តិតប្តីអញ តែឯងកុំមាត់ "មេមួយទៀតមិនអត់ទៅប្រាប់គេថែមថា កែ្អក៥ប្រាប់លើសៗតគ្នា ដរាបដល់កែ្អក១០។

         រឿងនោះក៏ជ្រួតជ្រាបដល់ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ចាត់ប្រើ​អាមាត្យឲ្យ​ស្រាវជ្រាវរក​ដល់បុរសនោះ បុរសនោះក៏ថ្វាយបង្គំគាល់សេ្តចទ្រង់ឆ្ងល់ត្រាស់សួរថា "មែនឬមិនមែន"។ បុរសក្រាបទូលថា "ទួលព្រះបង្គំ កុហកប្រពន្ធចង់​ដឹងចិត្តព្រោះ​ដ្បិតឃើញទ្រព្យច្រើន"។ បុរសនោះក្រាបទួលដូចខាងលើ ហើយក្រាបបង្គំលាទៅទឹមរទេះយកទៅ​ថ្វាយសេ្តចៗ ​ទ្រង់ព្រះរាជទាន​​ឲ្យបុរសនោះពាក់កណ្តាលៗដាក់ឃ្លាំង៕